SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA AMAÇLARI
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA AMAÇLARI
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, bugünkü ve gelecek nesillerin barış ve refah içinde yaşaması için yoksulluk, açlık, iklim krizi gibi tüm dünyayı ilgilendiren sorunlara çözüm bulmak ve ortadan kaldırmak amacıyla 2015 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda 193 ülke tarafından kabul edilen bir eylem planıdır. Bu eylem planı 2030 yılına kadar sürdürülebilir kalkınmayı sağlamayı amaçlamaktadır.Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları birbiriyle bağlantılı 17 amaçtan oluşmaktadır. Bu amaçların her birinin kendine özgü logosu ve alt başlıkları vardır. (Bu yazıda sadece ana amaçlardan bahsedilmiştir.)
1)Yoksulluğa Son
Bugün yaklaşık 2 milyar insan yoksulluk sınırının altında yaşam sürmekte, her gün binlerce çocuk açlıktan hayatını kaybetmektedir. Sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden ilki olan bu madde kaynaklara erişimde eşitlik sağlayarak yoksulluğu tamamen ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.
2)Açlığa Son
Açlığın tamamen sona erdirilmesini amaçlayan bu hedef dünyanın her yerinde insanların temiz besin ve su kaynaklarına ulaşmasını, sürdürülebilir tarım faaliyetlerinin geliştirilmesi ve artırılmasını amaçlamaktadır.
3)Sağlıklı ve Kaliteli Yaşam
Sağlıklı ve kaliteli yaşam hedefi, sağlıklı ve kaliteli yaşamı her yaşta her insana sağlamayı amaçlar. Aynı zamanda; kızamık,verem, sıtma ve diğer bulaşıcı salgın hastalıklarını 2030 yılına kadar ortadan kaldırmak ve anne ve çocuk ölümlerini azaltmaya yönelik bir hedeftir. Bu hedefin amacına ulaşabilmesi için devletlerin aşı araştırma ve geliştirmelerinin desteklemesi gerekmektedir.
4)Nitelikli Eğitim
Bazı ülkelerde devam eden savaşlar, bu ülkelerde okula giden çocuk sayısında ciddi bir azalmaya yol açmıştır. Bu hedefle tüm erkek ve kız çocukların ilköğretim ve ortaöğretimini bitirmesini, okuryazar oranının artırılması, öğrencilere özgür bir ortamda nitelikli eğitim görmeleri amaçlamaktadır.
5)Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
Dünyada geçmiş yıllara kıyasla kadın istihdamında ne kadar ilerleme kaydedilse de hala bazı gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde hala kadınlar işgücü piyasalarında erkeklerle eşit haklara sahip değil. Bazı topluluklarda kadınların çalışmasına engel olan gelenekler,kadına olan şiddet gibi olumsuzluklar cinsiyet eşitliği karşısında büyük bir engel oluşturmakta. Bu engeli kaldırmak için yanlış kalıplardan kurtulunması, cinsiyet eşitliğini güçlendirecek uygulamaların desteklenmesi gerekmektedir.
6)Temiz Su ve Sanitasyon
Günümüzde dünya nüfusunun neredeyse yarısı su kıtlığı çekiyor. Küresel ısınma, tarım kullanılan yanlış yöntemler, su israfı gibi nedenlerden dolayı göller kurudu; sanayileşme ile birlikte sulara karışan kimyasallarla temiz su kaynakları azaldı. Bu hedefle her bireyin temiz içme suyuna ulaşması suların kirletilmesinin engellenmesi için devletlerin önlem alması gerekmektedir.
7)Erişilebilir ve Temiz Enerji
2023 yılında dünya genelinde ilk defa yenilenebilir enerjiden (rüzgar, güneş, hidroelektrik…) sağlanan elektrik enerjisi oranı %30’a ulaştı. Bu ilerlemeye rağmen yenilenemez enerji kaynaklarının neden olduğu sera gazı emisyonu, ozon tabakasını incelterek dünyamızı her geçen yıl daha büyük tehlikeler oluşturmaktadır. Bu hedefin amacı yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı arttırılması yatırım yapılması ve tüm insanların elektriğe erişiminin sağlanmasıdır.
8)İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme
Bu hedef herkesin üretken olduğu, işsizliğin azaltılmasını;kölelerin, çocuk işçilerin olmadığı, adil ücret dağılımının yapıldığı ve fiyat istikrarının bozulmadığı bir sürdürülebilir ekonomiye ulaşmayı amaçlar.
9) Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı
Dünya nüfusunun yarısından fazlası kentlerde yaşadığından, ulaşım hizmetleri ve enerji ihtiyacı büyük ölçüde artmıştır . Aynı zamanda dünyada internet erişimi olmayan 4 milyardan fazla insan var, bunların %90’ı gelişmekte olan ülkelerdedir. Bu hedef dayanıklı altyapılar tesis etmek, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi desteklemek, ve yenilikçi yatırımları desteklemeyi amaçlar.
10)Eşitsizliklerin Azaltılması
Dünyanın her yerinde gelir, cinsiyet, yaş, ırk, etnik köken ve dini inançları nedeniyle insanlar arasında ortaya çıkan eşitsizlikler var. Bu eşitsizlikler toplumsal huzuru bozar, ekonomik ve sosyal hayatı sekteye uğratır. Bu hedefin amacı insanlar arasındaki eşitsizlikleri ortadan kaldırmaktır.
11)Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar
Sanayi Devrimi ile birlikte yaşanan köyden kente göçler sonucu hızla artan kentleşmeyle birlikte kirlilik, çarpık kentleşme, yoksulluk gibi problemler doğmuştur. Bu hedef devletlerin düzenli ve sürdürülebilir şehirler için çalışmasını amaçlamaktadır.
12) Sorumlu Üretim ve Tüketim
İnsanoğlu var olduğundan beri süregelen tüketim ve üretim alışkanlıklarımız, doğal çevrenin ve kaynakların kullanımına dayanmaktadır ve gezegenimize zarar vermektedir.Kullandığımız plastik, kağıt gibi ürünler geri dönüştürülmesi zaman toprağa karışır ve binlerce yıl yok olmaz. Çevreci ürünleri hayatımızın bir parçası olarak görüp üretip ve tüketirsek ekolojik ayak izimizi azaltmış oluruz.
13) İklim Eylemi
Bugün maruz kaldığımız seller,kuraklıklar su seviyelerinin yükselmesi, aşırı sıcaklıkları gibi doğa olaylarının nedeni olan iklim değişikliği, BM tarafından sürdürülebilir kalkınmaya karşı en büyük risk olarak ilan edilmiştir. Bu hedef iklim değişikliğine karşı tedbirlerin arttırılmasını ve bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
14) Sudaki Yaşam
Günümüzde okyanusların her kilometrekaresinde ortalama 13 bin parça plastik atık bulunuyor ve insanoğlunun saldığı karbondioksit okyanusların asitlenmesine neden olmaktadır. Bu hedef deniz ve kıyı ekosistemlerinin korunmasını ve kirlliliği bir an önce sona erdirmeyi amaçlamaktadır.
15) Karasal Yaşam
Dünyada ekilebilir arazi oranı kuraklıklar yüzünden ciddi oranda azalıyor, gösterdi,ekosistem bozuluyor. Bu hedefin amacı kuraklığın önüne geçebilmek için ağaçlandırmanın arttırılması, arazilerin bozulmasının önüne geçmektir.
16)Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar
Bu hedef, sürdürülebilir kalkınmanın sosyal boyutu ile ilgilidir. Her türlü şiddeti azaltma ve barışı sağlama amacını içermektedir. Kapsayıcılık ve adalet gibi değerleri merkeze alan, her bireyin adalete erişiminin olduğu toplumlar inşa etmeyi teşvik etmektedir.
17)Amaçlar için Ortaklıklar
Şu ana kadar olan tüm Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın uygulama amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan bu hedef, sürdürülebilir bir dünya için küresel ortaklıklar ve işbirliğini amaçlamaktadır. Dünyada bir tarafta barış varken diğer tarafta savaşlar sürmektedir. Bu hedef gelişmekte olan ülkelere yatırım yapılması, dünya barışının sağlanması, uluslararası ticaretin geliştirilmesini hedeflemektedir.
Kaynakça
https://www.kureselamaclar.org
Share this content:
Yorum gönder